10 schilderijen van het Orsay Museum in Parijs die je gezien moet hebben | Van Gogh, Monet & Meer

Een begrafenis in Ornans

Gustave Courbet

1849

Als pionier in het Franse realisme koos Gustave Courbet ervoor een sociaal bewust werk te maken dat de arme en achtergestelde boerenklasse op de voorgrond plaatste. Een begrafenis in Ornans zet de schijnwerpers op de arme en achtergestelde delen van de samenleving en behandelt het groeiende secularisme in Frankrijk in de 19e eeuw. De geestelijken worden afgeschilderd als ruwe wezens die met de rug naar Christus staan, die zelf genegeerd lijkt te worden door de nabestaanden.

Renoirs Bal du Moulin de la Galette

Pierre-Auguste Renoir

1876

Dit schilderij van Pierre-Auguste Renoir uit het Orsay Museum legt de bloeiende cafécultuur van Parijs in de jaren 1870 vast. De hoofdstad veranderde niet alleen een vuile stad in een moderne, goed uitgeruste stad, maar werd ook een centrum voor schrijvers, kunstenaars en de gegoede klasse om te dansen, te drinken en te genieten met volle teugen. Renoirs Bal du Moulin de la Galette vangt precies deze essentie en geest van de stad.

Le souper au bal

Edgar Degas

1879

Le souper au bal of diner in het bal geeft een sociaal commentaar op de bourgeois status quo. Dit impressionistische schilderij gebruikt een vervagingstechniek om de instabiliteit te benadrukken die in deze materialistische en weelderige wereld bestaat. Degas gebruikt levendige kleuren om de kostuums, jurken, kroonluchters en andere decoraties te benadrukken, maar geeft geen gezicht aan de menselijke figuren in het schilderij. Het lijkt zijn manier om de wereld te vertellen dat ze hun identiteit niet moeten opgeven voor rijkdom en luxe.

Blauwe waterlelies

Claude Monet

1916

Monet was zeer geïnspireerd door de Nymphaea, de botanische naam voor waterlelies. Het schilderij concentreert zich uitsluitend op de vijver en de witte waterlelies die erin groeien. Hij had op zijn landgoed in Giverny een watertuin aangelegd waar hij deze bloemen kweekte, die uiteindelijk zijn inspiratiebron voor het schilderij werden. Er is geen kader, geen rand, geen horizon, geen hemel, geen bijzonder detail te zien, en daarom straalt het schilderij een abstract en oneindig gevoel uit. De compositie is ook heel neutraal, met vrije maar sterke penseelstreken.

Le Déjeuner Sur l'Herbe

Edouard Manet

1863

Dit is een van de meest verbluffende schilderijen van het Orsay Museum. Manet stond bekend als een controversiële figuur in de wereld van de kunst. Le Déjeuner Sur l'Herbe (Lunch op het gras) was een van zijn eerste schilderijen die voor controverse zorgde toen het in 1863 werd tentoongesteld. Manet baseerde zich op de klassieke referenties van het Oordeel van Parijs en voegde er een vrij gewaagde versie aan toe met een naakte vrouw die tussen volledig geklede mannen zit. Er is geen diepte of perspectief in het schilderij. De kleuren en streken zijn ook onregelmatig.

Het strand bij Heist

Georges Lemmen

1891

Het strand bij Heist is een opmerkelijk voorbeeld van de art nouveau stijl en originele techniek die Georges Lemmen ontwikkelde onder invloed van Henri Van de Velde en vooral toepaste op landschappen en portretten. Hij was ook een liefhebber van het pointillisme en gebruikte neo-impressionistische technieken en elementen in zijn schilderijen. De ronde of ovale stippen worden gescheiden door complementaire kleuren terwijl de blauwachtige wolk de hemel lijkt over te nemen. De boot, geschilderd in paars tegen een zonsondergang geaccentueerd in geel en oranje, lijkt het enige teken van menselijk leven te zijn dat in dit landschap bestaat.

De Absintdrinker

Edgar Degas

1875-76

De Absintdrinker, oorspronkelijk bekend als In een Café, veroorzaakte nogal wat opschudding toen het werd tentoongesteld in de Londense Grafton Gallery. Dit klassieke olieverfschilderij kwam een beetje te modern over - een mogelijke prostituee en haar hulpje die Absint drinken (een extreem sterke alcoholische drank) werden beschouwd als een overtreding van de Victoriaanse moraal. De compositie is vrij krachtig met het hoofdonderwerp in het midden en een lege ruimte op de voorgrond. De kleurtonen zijn evenwichtig over het hele doek.

Het Circus

Georges Seurat

1890-91

Dit schilderij van het Orsay Museum was het laatste neo-impressionistische werk van Georges Seurat. Het bleef onafgewerkt omdat Seurat in maart 1891 overleed. Circussen waren in de 19e eeuw een grote bron van vermaak in Frankrijk. De artiesten en de gewaagde acts die ze uitvoerden inspireerden verschillende impressionistische kunstenaars. Seurat was één van hen. Het schilderij toont een van de populairste circussen in Frankrijk - Cirque Fernando. Het is een heel expressief kunstwerk met streepjes rood, blauw en geel. Het toont ook veel beweging met de clown die springt, de ruiter die acrobatische toeren uithaalt en het gordijn dat op een duizelingwekkende manier beweegt.

Orpheus

Gustave Moreau

1865

Orpheus, zo wordt in de Griekse mythologie verteld, was zo'n bedreven en charmante muzikant en dichter dat hij zijn magie ook op wilde dieren, bomen en rotsen kon uitoefenen. Helaas charmeerde hij de Maenaden, die hem op hun beurt in stukken scheurden omdat ze zijn avances afwezen. Gustave, een pionier van de symbolistische beweging, vindt de mythe opnieuw uit door een dromerige scène te creëren waarin een jonge vrouw het hoofd van Orpheus terugvindt, dat zich nu vermengd heeft met zijn muziek. Gustave stond erom bekend provocerende beelden te gebruiken in zijn werken - afgehakte hoofden, buitenaardse mannen, en dreigende femme fatale.

Girl in the Garden

Mary Cassatt 

1882

De Amerikaanse impressionistische schilderes en goede vriendin van Degas, Mary Cassatt, gebruikt een licht palet in haar kunstwerken. Zij beeldt in haar werk meestal haar naaste vrienden en familie af (meestal portretten van vrouwen en kinderen) in de beslotenheid van hun dagelijks leven. Jeune Fille au Jardin of Meisje in de tuin, ook wel Naaister genoemd, is een van de mooiste en meest levendige Orsay-schilderijen. De buitenomgeving met een kleurrijke achtergrond en een breed, diagonaal pad geeft diepte aan het schilderij. De stevige omtrek en gelaatstrekken van de jonge vrouw tonen aan dat de kunstenaar veel belang hechtte aan een goede tekening.

Zelfportretten

Van Gogh schilderde verschillende portretten van zichzelf van 1886 tot 1889. Dit is een iconisch schilderij dat in het Orsay Museum wordt tentoongesteld. Zijn zelfportretten verbeelden zijn reis, emotionele onrust en ongemak met zichzelf en zijn omgeving. De patronen in dit schilderij uit 1887 lijken op De Sterrennacht en duiden op een soort onrust of turbulentie. Hij heeft impressionistische invloeden samengevoegd met Japanse houtblokkunst om een gevoel van vloeibaarheid aan het schilderij toe te voegen.

Hij maakte ook zelfportretten omdat hij geen geld had om voor modellen te betalen. Kunstbenodigdheden waren al duur genoeg. Deze volgt zijn afnemende geestelijke gezondheid. Het is niet alleen experimenteren met zijn kunst. Het lijkt meer op Van Gogh's poging om zichzelf te begrijpen.

De Sterrennacht

De Sterrennacht is waarschijnlijk een van de meest beroemde schilderijen van Van Gogh en het Orsay Museum. Het is een abstract olieverfschilderij op doek dat in 1889 door de Nederlander werd gemaakt. Het stelt een wervelende of golvende nachtelijke hemel voor, geaccentueerd met de gele maansikkel en het licht van de sterren.

Hij schilderde het uitzicht dat hij vlak voor zonsopgang zag vanuit zijn kamer in het gesticht Saint-Paul-de-Mausole in de Franse stad Saint-Rémy-de-Provence, dat ook een plaats heeft in het schilderij en een gevoel van rust biedt te midden van de turbulentie. De Nederlandse schilder verbleef ongeveer een jaar in het gesticht nadat hij na een zenuwinzinking met een scheermes een deel van zijn oor had afgesneden.

Rozen en Anemonen

Voordat hij het gesticht in Saint-Rémy-de-Provence in 1890 verliet, maakte Van Gogh een serie stillevens met snijbloemen, waaronder Rozen en Anemonen, die een zeer verwrongen en toch rustig gevoel uitstralen.

Hij schilderde verschillende afbeeldingen van bloemen in vazen tijdens zijn verblijf in het huis van Dr. Paul Gachet (zijn homeopathische arts die hem in zijn laatste dagen verzorgde) in Auvers Sur Oise. Hij had zijn broer ook geschreven over hoe het huis vol was met kunst, prachtige tuinen en bloemen die hij kon gebruiken om stillevens te maken.

In de tuin van dokter Paul Gachet

Dit schilderij van het Orsay Museum werd door Van Gogh in 1890 geschilderd in de tuin van zijn arts en kunstliefhebber Dr. Gachet. De Nederlandse kunstenaar vond rust en geluk in tuinen, of het nu de tuin van zijn vader in Nederland was, zijn eigen tuin in Londen, die van het ziekenhuis in Arles of die van het huis van Dr. Gachet in Auvers.

Zijn keuze van kleuren en bloemmotieven hing af van zijn stemming. Was hij in een goede stemming, dan gebruikte hij heldere kleuren. Zo niet, dan donkere piekerige bloemen of zilverachtige, glanzende bladeren. Van Gogh besprak ook tuinideeën met zijn broers en zussen en raadde hen aan hun eigen tuin te onderhouden.

De Meridiaan

Dit schilderij is geïnspireerd op De middagrust van de Franse schilder Jean-François Millet en werd ook gemaakt toen Van Gogh in de inrichting zat. Hij beschouwde Millet als "een modernere schilder dan Manet". In De Meridiaan heeft hij vastgehouden aan de oorspronkelijke compositie, maar ook zijn eigen stijl toegevoegd met betrekking tot techniek, kleur en perspectief. Hoewel het schilderij een kalme en vredige sfeer uitstraalt, getuigt het toch van Van Gogh's kenmerkende artistieke intensiteit.

Koeien in de wei

Dit schilderij van het Orsay Museum werd in 1883 door Van Gogh gemaakt. Het kunstwerk heeft een aards en donker kleurenpalet, wat mogelijk de stemming weergeeft waarin de kunstenaar verkeerde toen hij het werk schilderde. Koeien in de wei was ook een poging van Van Gogh om de realiteit en empathie in zijn kunst weer te geven.